Socioloog Levi van den Boogaard onderzocht de invloed van met pensioen gaan. Sommige mensen kunnen niet wachten, anderen moeten er niet aan denken. Toch blijkt dat met pensioen gaan voordelen heeft: het is niet de achteruitgang waar veel mensen bang voor zijn.

Van den Boogaard baseert zijn bevindingen op diepte-interviews met duizenden Nederlanders. Met pensioen gaan is goed voor je, en wel hierom:

1. De gezondheid gaat vooruit

Vergeleken met mensen die blijven werken gaat de gezondheid van pensionado’s erop vooruit. Hoe meer stress je ervaart, hoe beter je je voelt als je met pensioen gaat. Vaak hoor je dat het mensen met een fysiek zwaar beroep zijn die naar hun pensioen verlangen. Volgens Van den Boogaard blijkt dat niet uit de resultaten. Of je bouwvakker bent of manager maakt eigenlijk niet uit, het gaat erom hoe jij je werk ervaart. Die psychologische druk is vaak van grotere invloed dan de fysieke druk.

2. Het gevreesde geestelijk gat wordt vaak goed opgevuld

Werk is zingeving in het leven. Een reden om je bed uit te komen, je identiteit als iemand vraagt ‘wat je doet’. De rol die werk vervult in je leven moet vervangen worden. Mensen willen graag meetellen. Van den Boogaard ontdekte dat mensen tevredenheid halen uit een productieve dag. Vrijwilligerswerk is daar een goed voorbeeld van. Door anderen te helpen, krijg je waardering. Andere populaire dagbestedingen na het pensioen zijn hobby’s en de familie ondersteunen. Van den Boogaard heeft niet onderzocht of het opleidingsniveau invloed heeft op het welbevinden na het pensioen. Wel kwam naar voren dat hogeropgeleiden vaker vrijwilligerswerk doen. Mogelijk komt dit doordat zij hun uitdagende baan verliezen, en dat ‘verlies’ zo op willen vullen.

De positieve effecten van een afscheidsceremonie
kunnen een aantal jaar duren

3. Het levert de maatschappij wat op

Van den Boogaard ziet dat pensioen vaak gaat over kosten. Logisch, aangezien het een duur systeem is. Uit het onderzoek blijkt juist ook dat het de maatschappij wat oplevert. Dat komt doordat veel pensionado’s vrijwilligerswerk en mantelzorg gaan doen. Het betaald werk wordt ingeruild voor onbetaald werk. Van den Boogaard vindt de resultaten een goede reden om verder te kijken dan de kosten. Dat wil niet zeggen dat iedereen zo vroeg mogelijk met pensioen moet, wel dat de maatschappelijke- en gezondheidsvoordelen ook waardevol zijn.

4. Een goed afscheid is het beste begin

Als je op een goede manier afscheid neemt van je werk, heeft dat positieve invloed op je welbevinden. De positieve effecten kunnen een aantal jaar duren. Van den Boogaard was verrast door de langdurige effecten van zo’n relatief eenvoudige afscheidsceremonie. Anderzijds ziet hij ook het belang in de overgang van de ene levensfase naar de andere. Er is eerder nooit echt onderzoek naar deze afscheidsceremonies gedaan. Twee zaken vallen op: een persoonlijk cadeau van alle collega’s is beter dan een duur cadeau. Verder wordt de ceremonie om het afscheid heen ook erg gewaardeerd.

Terug naar toekomt.nl