“Iran is prachtig”, aldus Ted van Rest (67). Hij reisde met zijn vrouw 15 dagen door het land dat nog voor veel mensen onbekend terrein is. Onterecht, volgens reisleider Theo van de Laar (42) van Rosetta: “Iran is de bakermat van onze beschaving. Dat is nog op heel veel plaatsen te zien. Daarbij zijn de Iraniërs erg vriendelijk en enorm gastvrij.” Maak ook kennis met dit prachtige land aan de hand van de verhalen van reiziger Ted en gids Theo.

Indrukwekkende natuur en architectuur

Theo: “De natuur in Iran is indrukwekkend: hoge bergen, lege woestijnen, weelderige tuinen. Ook de architectuur is fantastisch: Iran heeft een aantal unieke steden. Als Iran een ‘normaal’ land zou zijn, zou een stad als Isfahan dezelfde status hebben als Marrakech. Het heeft een christelijke cultuur met prachtige kerken, hippe koffiezaakjes en een prachtige Armeense wijk. Maar ook steden als Shiraz en de prachtige woestijnstad Yazd zijn de moeite meer dan waard. En alles is bereikbaar via uitermate goede wegen. Veel oude badhuizen in Iran zijn omgevormd tot theehuis: kleurrijke, van mozaïek voorziene gebouwen. Iran kent prachtige bazaars. Die in Terehan vind ik niet zo interessant. De drie mooiste zitten volgens mij in Kerman, Isfahan en Shiraz. Teheran heeft wel een mooi park waar een aantal galeries en ateliers en koffiezaakjes zitten. Omdat er officieel geen alcohol te koop is, zijn die zaakjes het equivalent van een hippe bar. Drinken mag je overigens wel als Christen; alcohol is alleen niet officieel te koop.”

“Omdat er officieel geen alcohol te koop is,
zijn koffiezaakjes het equivalent van een hippe bar”

Grootste diamanten ter wereld

Theo: “Naast de architectuur zijn er ook veel musea die de moeite waard zijn. Het Archeologisch museum in Teheran zit in een pand dat voor het eerst echt als museum is gebouwd. Het lijkt qua stijl wat op de Beurs van Berlage. Het Tapijtenmuseum is een must voor liefhebbers van bijzondere tapijten. Maar er is ook moderne kunst te zien, verzameld in de tijd van de Sjah. Wat je ook doet, ga in ieder geval naar het Juwelenmuseum. Dat is gelegen in de kluizen van de Nationale Bank. Daar zijn alle juwelen uit de keizerlijke tijd van Iran opgeslagen. Het is alleen al een belevenis doordat je door de enorme sluisdeuren moet gaan om binnen te komen. En daarbij: je ziet daar juwelen die je elders nooit ziet. De Darya-ye-Nur en Koh-e-Noor, die tot de grootste diamanten ter wereld behoren.”

Nieuwsgierig naar Iran

Ted: “Kennismaken met een islamitisch land, dat lijkt ons wel wat. Iran in het bijzonder. We wisten dat er in de tijd van de Sjah sprake was van een enorme toeristenindustrie. Door de Islamitische Revolutie van 1979 veranderde dat. Gelukkig is het imago weer aan het veranderen. Daarom besluiten we een reis te maken naar Iran via Rosetta. Wij als cultuurliefhebbers kunnen dit niet missen; Iran is de bakermat van onze beschaving. Gezonde nieuwsgierigheid en de sprookjesachtige Oosterse fantasie winnen het van de dogma’s en vooroordelen.”

“Gezonde nieuwsgierigheid en de sprookjesachtige Oosterse fantasie winnen het van de dogma’s en vooroordelen”

Theo: “Mensen hebben vaak de neiging om naar andere culturen te kijken door een Nederlandse bril. Dingen die anders zijn kunnen al snel als ‘niet zo positief’ worden uitgelegd. Als reisleider zeg ik altijd: zet je Nederlandse bril af! Iraniërs zijn misschien wel de meest gastvrije mensen ter wereld. Als je de taal spreekt – Perzisch, het Engels in Iran is slecht – zullen ze je uitnodigen voor eten, thee, en altijd een praatje met je maken. Ze hebben absoluut geen negatieve gevoelens bij mensen uit Europa of Amerika. Misschien wel bij de politiek, maar dat hebben ze misschien ook bij de politiek in Iran zelf.”

Ted: “Klopt, dat is iets wat ons meteen opvalt. Als je op straat loopt spreken mensen je al snel aan; ze blijken erg geïnteresseerd. Ze vragen waar we vandaan komen, wat we komen doen, en wat we van het land vinden. Meestal spreken ze redelijk Engels.”

Theo: “Veel Iraniërs vinden het leuk om op de foto te gaan! Andersom gebeurt het ook dat Iraniërs met jou op de foto willen. Zie het als een teken van gastvrijheid. Ze willen je welkom heten, en vinden het leuk en spannend om iemand uit een andere cultuur te ontmoeten.”

Aangepaste kleding

Ted: “Bijzonder zijn de kledingvoorschriften. Mannen kunnen korte mouwen dragen, geen korte broeken. Vrouwen dragen de verplichte hoofddoek vanaf het moment van landing op de Iraanse bodem. Alleen in huiselijke kring of in de hotelkamer mag de hoofddoek af. Van de Iraanse gids mag de hoofddoek ook soms tussendoor af tijdens langere busritten. Vrouwen wordt aangeraden een wijde, lange jas of blouse te dragen, zeker tot over de heupen. Een kleurrijke hoofddoek of bescheiden make-up is geen probleem. In heiligdommen is voor de dames ook de chador verplicht. Dat is een kledingstuk dat het lichaam volledig bedekt en de lichaamsvormen niet benadrukt. Daarbij moet je op details letten. Zo droeg mijn vrouw haar chador onbewust met de naden van de stof naar buiten. Vervolgens werd ze gevraagd of ze op zoek was naar een man!”

“Het land zit vol prachtige kalligrafieën en tegelmozaïeken, eeuwenoude bouwwerken, prachtige moskeeën en karavanserais”

Islam en moskeeën

Ted: “Bij ons bezoek aan het heiligdom van Imam Reza in Mashad, stelt de reisleider voor de schrijn van de imam te bezoeken. Er wordt ons gezegd dat dit alleen is toegestaan voor moslims. Vrouwen moeten zich bovendien strikt houden aan de kledingvoorschriften, en we mogen onder geen beding proberen foto’s te maken. Als het ons lukt de schrijn te bereiken, zijn we getuige van de zeer emotionele aanhankelijkheidsbetuigingen van de gelovigen.”

Theo: “Over het algemeen ben je van harte welkom in moskeeën, ook als vrouw. Realiseer je dat de sjiitische islam de ‘vrijzinnige’ islam is. De soenitische islam is veel radicaler. Ook wat vrouwenrechten betreft. Ja, vrouwen moeten een hoofddoekje op, maar mogen bijvoorbeeld wel werken en autorijden. Ze zijn erg geïntegreerd in de samenleving, en worden niet onderdrukt.”

Zo mooi als gehoopt

Ted: “Iran blijkt zo mooi als gehoopt. Het land zit vol prachtige kalligrafieën en tegelmozaïeken, eeuwenoude bouwwerken, prachtige moskeeën en karavanserais. Tel daar de alom erkende hartelijkheid van de bevolking bij op, en je hebt voldoende reden om kennis te maken met Iran.”

Tips van gids Theo

1. De Bam-citadel. “Bijzonder, want Bam is een lemen dorp. Het werd door een aardbeving verwoest, maar is inmiddels behoorlijk goed gerestaureerd.”

2. Perzische tuinen. “Met name in Shiraz, maar ook in Kerman en Rayen zijn er mooie tuinen die zeer de moeite waard zijn. Lekker verkoelend op een warme dag.”

3. Saffraanijs. “Saffraan wordt gewonnen uit krokus. Het heeft een heel eigen smaak; typisch Iraans. Dat moet je zeker een keer proeven.”

4. Fesenjan. “Dat is lamsgehakt in granaatappelsaus. Kan ook met kip of met noten. Echt een gerecht dat je zeker gegeten moet hebben.”

5. Het graf van dichter Hafez. “Iran staat bekend om zijn dichters als Rumi, Sadi en Hafez. Bij het graf van Hafez in Shiraz staat een man met een parkiet. De parkiet pikt voor een paar Real een Perzische dichtregel voor jou uit het bakje. Het zou iets zeggen over je toekomst, een beetje als Chinese gelukskoekjes.”

6. Reis in de lente of herfst. “Iran heeft een landklimaat met grote temperatuurverschillen. In de winter is het te koud, in de zomer te heet.”

Ook met reisleider Theo naar Iran? Bekijk de reis op de website van Rosetta Reizen